Monarchia

Ph 45r: Book II ix, 3 - 14

	ditio de lite habendo ad hoc reme
	dium ultimo quadam iustitie necessi
	tate coacti recurramus [4] duo igitur for
	malia duelli apparent unum hoc
	quod nunc dictum est aliud quod super tan
	gebatur scilicet ut non odio non amo
	re sed solo çelo iustitie de comuni as
	sensu ageniste seu duelliones
	palestram ingrediatur Et propter hoc
	bene tullius cum de hac materia tangeret in
	quirebant ei sed bella quibus imperii coro
	na proposita est minus acerbe geren
	da sunt [5] Quod si formalia duelli
	servata sunt aliter enim duellum non
	esset iustitie necessitate de comuni as
	sensu congregati propter çelum iustitie
	nonne in nomine dei congregate sunt et si
	huc nonne deus in medio illorum est
	cum ipse in evangelio vobis hoc promit
	tat [6] et si deus adest nonne nefas est
	habitari iustitiam succumbere posse
	quam ipse in tantum diligit quantum superius
	prenotatur et si iustitia in duello sub
	cumbere nequid nonne de iure acqui
	ritur quod per duellum acquiritur [7] hanc
N	veritatem in gentilles ante tĩeban
	evangelicam cognoscebant cum iudi
	cium a fortuna duelli querebant
	[8] unde bene pirrus ille tam moribus caci
	darum quam sanguine generosus cum
	legati romanorum pro redimendis cap
	tivis ad illum missi fuerunt Respon
	dit nec inquit unde aurum posce nec
	michi pretium dedentis ne cauponan
	tes bellum sed belligerantes ferro
	non auro vitam cernamus utrique vos
	ne velit an me regnare hora quid
	ve ferat sors virtute experiamus
	quorum virtute belli fortuna reper
	itur eorundem me liberati parcere cer

	tum est dono ducite hic pirius heram vo
	cabant fortunam quam causam melius et
	recti nos divinam providentiam
	appellamus [9] Unde caveant pusilles
	ne ptium constituant sibi causam quia non
	tunc duellum sed forum sanguinis et
	iustitie dicendum esset nec tunc arbiter
	deus adesse credatur sed anticus hostis qui
	litigii fuerat persuasor [10] habeant semper si
	duelliones esse volunt non sanguine
	et iustitie mercatores in hostio pale
	stre ante oculos pirrum qui pro imperio de
	certando sic aurum despiciebant ut
	dictum est [11] Quod si contra veritatem ostensam de im
	paritate virium instetur ut assolet
	per victoriam david golia obtempta
	instantia reffellatur et si gentiles
	ad peterent reffellatur ipsum per vic
	toriam eroalis in anteum stultum eius est
	valde vires quas deus confortat
	inferiores pusille suspicari [12] iam
	satis manifestum est quod per duellum acquiritur
	de iure acquiri
	SEt romanus populus per duellum
	acquisivit imperium quod fide di
	gnis testimoniis comprobatur in
	quibus magnifestandis non solum
	hic apparebit sed etiam quidquid a primor
	dialibus imperii romani diiudican
	dum erat per duellum esse discussum
	[13] nam de primo cum de primo cum de
	sede patris enee qui pater huius
	populi fuit verteretur litigium turno
	ruculorum rege contrastante de comuni
	amborum regum assesu ad ultimum
	propter divinum beneplacitum inquiren
	dum inter se solum dimicatum est ut
	in ultimis eneidos canitur [14] in quo
	quidem asone tanc̣ta victoris e
	nee clmuentia fuit ut nisi bal